Kun je niet meer volledig werken? Neem zelf de regie in handen!

Het is tijd voor een nieuwe stap in de carrière van Hans van Dam, ICT Manager bij een overheidsorganisatie. Na vijfentwintig jaar gaat hij binnenkort veranderen van een leidinggevende naar een adviserende functie. Zijn dystonie dwong Hans om bewuster om te gaan met zijn energie en na een periode van minder werken, werd het traject bedrijfsarts en mogelijke afkeuren ingezet.
Maar in plaats van denken in beperkingen heeft Hans zelf de regie in handen genomen. Kijken naar wat je wel kunt, geeft een beter gevoel dan gevangen zitten in je beperking.

Achteraf zijn de eerste klachten al van 23 jaar geleden maar werden toen gelinkt aan een stressvolle periode. Echter, als Hans in 2010, na een nekhernia, bij een revalidatiearts terecht komt, wordt al snel de diagnose Cervicale Dystonie gesteld. Botuline injecties doen jarenlang hun werk maar vanaf het najaar 2020 verslechteren de klachten. In februari 2021 besluit Hans om tijdelijk minder uren per dag te werken en dit werpt zijn vruchten af. Van werk en noodzakelijke rust verandert het leven terug naar werk en vrije tijd.

De route naar UWV

In overleg met zijn leidinggevende en de bedrijfsarts meldt Hans zich voor twee uur per dag ziek. Het is wettelijk geregeld dat een werkgever bij ziekte maximaal twee jaar loon doorbetaalt. Of je
daarna recht hebt op een arbeidsongeschiktheidsuitkering (WIA-uitkering), wordt bepaald door UWV.

Tijdens deze twee jaar stelt de bedrijfsarts een probleemanalyse op en maak je samen met je werkgever een plan van aanpak voor een mogelijke re-integratie. Dit plan van aanpak is belangrijk
voor de aanvraag van je eventuele WIA-uitkering. De mogelijkheden voor re-integratie binnen het bedrijf waar je werkt, worden voor een groot deel beïnvloed door de rol van je manager en
werkgever. Hebben zij oog voor wat je nog kunt doen of zien ze jou met je beperking als ballast.

Hans heeft het geluk om een manager en werkgever te hebben die bereid zijn mee te denken in oplossingen en kansen. En toch, onbedoeld, denkt men in beperkingen en kijkt men naar wat niet meer kan in de huidige organisatie. Vergaderingen die al jaren aan het einde van de dag gehouden worden, flexibiliteit in werktijden, praktische zaken die niet passen in het vaste ritme dat Hans juist nodig heeft. Het ombuigen van bestaande denkpatronen en aanpassingen binnen de organisatie, vragen ook van Hans inzet en doorzettingsvermogen. De grootste les is om zelf het roer in handen te nemen en de koers te bepalen. Denken in oplossingen, voor jou en voor het bedrijf.

UWV kijkt niet naar uren maar naar verdienvermogen. Drie maanden voor het einde van de twee jaar dat je officieel ziek bent, meld je je bij UWV voor het aanvragen van een WIA-uitkering. Je krijgt een procesbegeleider toegewezen die verantwoordelijk is voor het behandelen van jouw aanvraag. Deze procesbegeleider controleert samen met een teamondersteuner of alle stappen op de juiste manier zijn genomen en alle informatie beschikbaar is om de aanvraag te beoordelen. Zo ja dan wordt er een teamoverleg gepland waar ook de arbeidsdeskundige en verzekeringsarts aansluiten. Samen bespreken zij de vervolgstappen om tot een goede beoordeling  te komen. Als de re-integratie bij de werkgever goed is verlopen wordt in de meeste gevallen een afspraak
gemaakt bij een verzekeringsarts. De arts bekijkt je medische situatie en bespreekt deze in een persoonlijk (telefonisch) gesprek. De arts geeft een indicatie van het type werk dat je kunt doen.

Wat een misvatting is, is dat je voor een aantal uren afgekeurd wordt. Op basis van de indicatie van de arts kijkt de arbeidsdeskundige naar banen die je kunt vervullen. Het loon dat hiermee verdiend kan worden bepaald jouw restverdiencapaciteit. Deze wordt vergeleken met het huidige salaris. Het verschil bepaalt jouw percentage arbeids(on) geschiktheid.

Voor Hans was niet alleen het aantal uren bepalend dat hij nu minder kan werken maar ook de zwaarte van de functie. De nieuwe functie heeft een andere salarisschaal dan zijn leidinggevende functie waardoor UWV uiteindelijk heeft beoordeeld dat hij 32% arbeidsongeschikt is.

Volgens de wet hebt je recht op een WIA-uitkering als je minimaal 35% arbeidsongeschikt wordt verklaard. Word je, net zoals Hans, minder dan 35% arbeidsongeschikt verklaard, dan is het
aan jou en je werkgever om samen een passende oplossing te vinden. Een werkgever mag je voor het percentage wat je afgekeurd bent ontslaan. Voor dit deel heb je recht op een WW-uitkering.

Voor Hans is dit laatste gelukkig niet het geval. Zijn werkgever is bereid om mee te werken aan een nieuwe, passende functie en bovendien heeft Hans al jaren geleden een  arbeidsongeschiktheidsverzekering afgesloten die het tekort verder aanvult.

Een leerzaam proces

Hans staat aan het begin van een nieuwe fase in zijn werkzame leven, een mooi moment om terug te kijken naar de afgelopen periode. “Dat ik zelf de beslissing nam om minder te gaan werken voelde heel anders dan mij direct ziek te melden,” vertelt Hans. “Het gaf rust en tijd om met een eerlijke blik naar mijzelf te kijken en realistisch te zijn wat ik nog wel en niet zou kunnen en willen. Mijn belangrijkste les is wel geweest om zelf de regie in handen te nemen. Ik heb geluk met een ruimdenkende en ontvankelijke manager die wilde meedenken in kansen en mogelijkheden. Desondanks is het belangrijk om zelf deze kansen en mogelijkheden verder vorm te geven anders was ik niet geweest waar ik nu ben.”

Blijf je werken bij je huidige werkgever? Maak dan duidelijke afspraken met betrekking tot je nieuwe taken, rollen en verantwoordelijkheden in je nieuwe functie. Een  arbeidsongeschiktheidsverzekering geeft zekerheid op inkomen, er zijn mogelijkheden om deze alsnog af te sluiten, ook na de diagnose dystonie. Ben je voor minder dan 35% afgekeurd en kun je geen oplossing vinden met je huidige werkgever dan kan het zo zijn dat je uiteindelijk voor dit deel je inkomen kwijtraakt.

“Mijn ervaring met UWV was zeer positief. Het contact was sympathiek en het proces snel. Ik kijk met veel vertrouwen uit naar mijn nieuwe functie die voelt als vooruitgang en niet als een beperking. Dankzij deze oplossing kan ik positief verder zowel in mijn werk als privé.

Reactie Kevin De Decker, Landelijke adviseur verzekeringsarts bij UWV:
Zoveel mogelijk mensen mee laten doen. Daar spannen medewerkers van UWV zich elke dag voor in. Uit ervaring weten we dat een baan en meedraaien in een organisatie erg belangrijk is.
Dat draagt juist bij aan het herstel. UWV kijkt daarom ook graag naar de mogelijkheden van mensen om te werken, rekening houdend met beperkingen. Fijn dat we Hans daarin goed hebben kunnen ondersteunen. En dat doen we voor iedereen. Sommigen moeten misschien langer wachten op een beoordeling van een arts. Daarom kijken we tegelijkertijd hoe we meteen toegevoegde waarde kunnen bieden voor deze mensen, zodat zij echt worden geholpen op de manier die goed bij hen past. Dat geldt voor mensen met dystonie en alle anderen met een aandoening die werken moeilijk(er) maakt. Tegelijkertijd zien we dat werkgevers ook op een andere manier moeten kijken naar werk en de mogelijkheden. Ook daarin helpt UWV en stimuleert werkgevers om te kijken hoe zij het werk voor elkaar krijgen met de mensen die beschikbaar zijn. Zo werkt UWV voor ons allemaal.

Meer informatie over UWV vind je op: www.uwv.nl